Gayrimenkul Alım-Satımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Av. Buse Uslu Arslaner
Avukat
Gayrimenkul Alım-Satımında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gayrimenkul alım-satımı, büyük mali yükümlülükler içeren önemli bir işlemdir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken hukuki noktalar ve riskler bu yazıda detaylı bir şekilde açıklanmaktadır.
Gayrimenkul Alım-Satımı Neden Önemlidir?
Gayrimenkul alım-satımı, hem alıcı hem de satıcı için önemli hukuki ve mali sonuçlar doğurur. Bu nedenle:
- Yasal riskler: Hukuki sorunlar mali kayıplara neden olabilir
- Mali yükümlülükler: Büyük miktarda para söz konusudur
- Uzun vadeli etkiler: Alım-satım sonrası uzun yıllar etkili olur
- Güvenlik: Doğru işlem, gelecekteki sorunları önler
Ön İnceleme Aşaması
Tapu Kayıtları İncelemesi
Tapu kayıtları, gayrimenkulün hukuki durumunu gösterir. İnceleme kapsamında:
Tapu Sicil Müdürlüğü'nden Alınacak Bilgiler
- Tapu kayıt örneği: Gayrimenkulün tapu kaydı
- İpotek kayıtları: Üzerindeki ipotekler
- Şerh kayıtları: Şerh ve yükümlülükler
- Haciz kayıtları: Haciz ve ihtiyati tedbirler
- Ön alım hakları: Ön alım hakkı olan kişiler
Kontrol Edilmesi Gerekenler
- Tapu sahibinin kimliği
- Mülkiyet durumu (tam mülkiyet, intifa hakkı vb.)
- Paylı mülkiyet durumu
- Ortaklık payları
Belediye İşlemleri
Belediye işlemleri, gayrimenkulün yapısal durumunu gösterir.
İmar Durumu
- İmar planı: Bölgenin imar planı
- Yapılaşma durumu: Yapılaşma izni ve sınırları
- Yapı adası: Yapı adası ve parsel bilgileri
- Yol durumu: Yola cephe ve mesafe
Yapı Ruhsatı
- Ruhsat durumu: Yapı ruhsatının varlığı
- Ruhsat uygunluğu: Ruhsat ile mevcut yapının uyumu
- Ruhsat iptali: Ruhsat iptal riski
İskan Durumu
- İskan belgesi: Yapı kullanma izni
- İskan uygunluğu: İskan ile mevcut durumun uyumu
- İskan iptali: İskan iptal riski
Diğer İncelemeler
Vergi Durumu
- Emlak vergisi: Ödenmemiş emlak vergisi
- Gelir vergisi: Satış gelir vergisi yükümlülüğü
- KDV: KDV yükümlülüğü (ticari gayrimenkul için)
Yapı Denetim
- Yapı denetim raporu: Yapı güvenliği
- Deprem riski: Deprem risk analizi
- Yapı yaşı: Yapının yaşı ve durumu
Sözleşme Hazırlığı
Ön Sözleşme
Ön sözleşme, kesin sözleşme öncesi yapılan anlaşmadır.
Ön Sözleşme İçeriği
- Taraflar: Alıcı ve satıcı bilgileri
- Gayrimenkul: Alım-satıma konu gayrimenkul
- Fiyat: Alım-satım fiyatı
- Kapora: Kapora tutarı ve şartları
- Süre: Kesin sözleşme tarihi
- Şartlar: Alım-satım şartları
Kapora
- Kapora tutarı: Genellikle fiyatın %10'u
- Kapora şartları: İptal durumunda kapora
- Kapora güvencesi: Kaporanın güvenli saklanması
Kesin Sözleşme
Kesin sözleşme, alım-satımın resmi belgesidir.
Kesin Sözleşme İçeriği
- Taraflar: Detaylı kimlik bilgileri
- Gayrimenkul: Detaylı gayrimenkul bilgileri
- Fiyat: Kesin fiyat ve ödeme planı
- Şartlar: Alım-satım şartları
- Garantiler: Tarafların garantileri
Noter İşlemleri
- Noter huzurunda imza: Sözleşme noter huzurunda imzalanır
- Noter onayı: Sözleşme noter tarafından onaylanır
- Noter ücreti: Noter ücreti ödenir
Tapu Devri
Tapu Devri Süreci
Tapu devri, gayrimenkulün mülkiyetinin devredilmesidir.
Tapu Devri Adımları
- Tapu müdürlüğüne başvuru: Tapu devri için başvuru
- Belge kontrolü: Gerekli belgelerin kontrolü
- İmza: Tarafların tapu müdürlüğünde imzası
- Kayıt: Tapu siciline kayıt
- Tapu teslimi: Yeni tapu belgesinin teslimi
Tapu Devri Belgeleri
- Eski tapu: Mevcut tapu belgesi
- Kimlik belgeleri: Alıcı ve satıcı kimlikleri
- Sözleşme: Kesin sözleşme
- Vergi belgesi: Ödenmiş vergi belgesi
- İmar durumu: İmar durumu belgesi
Riskler ve Önlemler
Yaygın Riskler
1. Tapu İptal Davaları
Tapu iptal davaları, mülkiyetin geçersiz olduğu iddiası ile açılır.
Risk faktörleri:
- Önceki sahiplerin hak iddiası
- Mirasçıların hak iddiası
- Sahte belgeler
- Usulsüz işlemler
Önlemler:
- Detaylı tapu incelemesi
- Mirasçı kontrolü
- Belge doğrulama
- Hukuki danışmanlık
2. İpotek Sorunları
İpotek sorunları, gayrimenkul üzerindeki ipoteklerden kaynaklanır.
Risk faktörleri:
- Ödenmemiş ipotekler
- Gizli ipotekler
- İpotek iptal sorunları
Önlemler:
- İpotek kayıt kontrolü
- İpotek iptal belgesi
- Banka onayı
3. İmar Uyumsuzlukları
İmar uyumsuzlukları, yapının imar planına uygun olmamasıdır.
Risk faktörleri:
- İmar planı değişiklikleri
- Yapı ruhsatı uyumsuzluğu
- Yapılaşma sınırı ihlalleri
Önlemler:
- İmar durumu kontrolü
- Yapı ruhsatı kontrolü
- Belediye onayı
4. Ön Alım Hakları
Ön alım hakları, belirli kişilerin öncelikli satın alma hakkıdır.
Risk faktörleri:
- Komşu ön alım hakkı
- Kiracı ön alım hakkı
- Ortak ön alım hakkı
Önlemler:
- Ön alım hakkı kontrolü
- Ön alım hakkı sahiplerinin onayı
- Hukuki danışmanlık
Önlemler
Hukuki Danışmanlık
Profesyonel hukuki danışmanlık almak:
- Riskleri minimize eder
- Süreci hızlandırır
- Maliyetleri azaltır
- Güvenliği artırır
Detaylı İnceleme
Detaylı inceleme yapmak:
- Tüm belgelerin kontrolü
- Risk analizi
- Alternatif çözümler
- Güvenli işlem
Sigorta
Gayrimenkul sigortası:
- Mülkiyet sigortası
- Yapı sigortası
- Hukuki koruma sigortası
Sonuç
Gayrimenkul alım-satımı, profesyonel destek alınarak yapılması gereken kritik bir işlemdir. Bu sayede yasal riskler minimize edilir ve güvenli bir alım-satım gerçekleştirilir. Doğru hukuki danışmanlık, gelecekteki sorunları önler ve mali kayıpları engeller.
Gayrimenkul alım-satımı ve gayrimenkul hukuku konularında destek almak için BKA Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.